Turbulentie is vliegen door golven van onstuimige lucht, een beetje vergelijkbaar met golven van water. In deze draaikolken van lucht schudt het toestel heen en weer en dat voelt op z’n minst oncomfortabel. Toch is het maar zelden echt gevaarlijk. Hoe ontstaat turbulentie? Door wind, stijgende lucht, jetstreams of bergen en er is turbulentie die door het vliegtuig zelf wordt gecreëerd.

1. Turbulentie door wind

Wanneer het stormt kan een vliegtuig bij het starten en landen flink last hebben van turbulentie, vooral van zijwinden. Soms is die turbulentie zo heftig dat een piloot bij het landen moet besluiten tot een doorstart.

2. Turbulentie door stijgende lucht

Deze turbulentie ontstaat wanneer het vliegtuig door een wolk vliegt die kouder is dan de lucht eromheen. De lucht op grote hoogte beweegt van laag naar hoog. Laag bij de grond is de lucht warm en zet uit. Bij het stijgen koelt de lucht op grotere hoogte af tot het dauwpunt. Wanneer zich vochtdeeltjes in de lucht vormen (condens) bij het verder stijgen dan is dit te zien als bewolking (cumulonimbus wolken). Deze wolken kunnen piloten zien vanuit de cockpit en op de weerradar en de turbulentie is dan voorspelbaar. Wanneer de lucht droog en helder is zonder condens dan is het niet zichtbaar en kunnen piloten verrast worden door zogeheten clean air turbulentie.

3. Turbulentie door sterke wind

Een jetstream is zeer sterke wind op grote hoogte. Dit kan oplopen tot windsnelheden van wel 300 kilometer per uur. De meeste jetstreams op het noordelijk halfrond waaien van west naar oost. Daarom duurt een vlucht over de Noord-Atlantische oceaan richting Amsterdam vaak veel korter dan andersom. Het verschil met dit ‘windje mee’ vanaf de oostkust van de VS kan wel twee uur zijn. Ook met een jetstream kun je turbulentie ervaren omdat de wind plotseling van richting kan veranderen door een depressie en hoge- en lage drukgebieden.

4. Turbulentie door bergen

De berggolven ontstaan als harde wind door de bergen omhoog geduwd wordt, of juist naar beneden wervelt. Dit kan ook gebeuren bij het vliegen langs een bergketen. De turbulentie die hierdoor ontstaat kan zo heftig zijn dat deze routes vermeden worden bij verwachting van turbulentie.

5. Turbulentie door het vliegtuig zelf

Het opstijgen en landen van een vliegtuig veroorzaakt ook turbulentie. Vooral de grotere toestellen zorgen voor een flinke luchtverplaatsing. Reden dat er altijd een minimale afstand en tijd tussen vertrekkende en landende vliegtuigen zit.

Wat betekent turbulentie voor jou?

Piloten zijn meestal voorbereid op plekken waar ze turbulentie kunnen verwachten en ze zullen proberen dit te vermijden. Lukt dat niet of is de turbulentie onverwacht, dan wordt het teken ‘stoelriemen vast’ aangezet. Dit wordt ook omgeroepen. Maak die riemen echt vast, want het kan gebeuren dat je door een ‘turbulentieval’ uit je stoel gewipt wordt. Bij heel heftige turbulentie zal ook het cabinepersoneel moeten zitten met de stoelriemen vast. Soms voorziet de cockpitcrew mogelijk turbulente gebieden en doet het waarschuwingsbordje ‘stoelriemen vast’ aan. Vervolgens blijkt het allemaal wel mee te vallen. Overbodig? Nee. Better safe, than sorry, toch!

Vallen er veel gewonden bij zware turbulentie?

Er circuleren natuurlijk filmpjes op internet waarbij mensen gewond zijn en het eten door de lucht vliegt. Toch valt het wel mee, zoals blijkt uit cijfers van de Federal Aviation Administration in Amerika raken per jaar zo’n zestig mensen gewond door turbulentie, de meesten omdat ze hun stoelriemen niet vast hadden. Het advies om de riem tijdens de hele vlucht te dragen, zodat je bij (onverwachte) turbulentie safe zit, is dan ook een goed advies. Zo kom je veilig aan op je vakantiebestemming.

Bron: KLM Blog