Hoe ontstaat een lawine?

Redactie - 22 november 2018

Hoe ontstaat een lawine?

Redactie - 22 november 2018

Als wintersporter moet je altijd rekening houden met lawinegevaar. Een lawine is een sneeuwverschuiving op een berghelling en ontstaat wanneer het sneeuwdek of de lagen opgehoopte sneeuw op een berghelling worden verstoord. Dit leidt tot een breuk van de bovenste sneeuwlaag, waardoor een grote massa sneeuw van de berg stort. Hoe ontstaat een lawine?

  • Het heeft veel gesneeuwd.
  • Het waait daarbij vaak hard.
  • De onderste en bovenste sneeuwlagen hechten niet goed.
  • Wanneer de druk op de bovenste sneeuwlaag dan te groot wordt, ontstaat er een sneeuwverschuiving (lawine).
  • De meeste lawines ontstaan 24 uur na snelle en zware sneeuwval.

Verschillende type lawines

Er zijn veel verschillende type lawines, maar er zijn twee types die het meest voorkomen; de schneebrettlawine of plaklawine en de poedersneeuwlawine met losse sneeuw. Een lawine ontstaat meestal tussen sneeuwlagen. Het sneeuwdek bestaat namelijk uit meerdere lagen. Onderaan vind je de opeengepakte sneeuw die er al een tijdje ligt. Daar bovenop komt de laag ‘verse’ sneeuw. In de meeste gevallen blijft de bovenste laag prima liggen op de onderste laag. Wanneer de onderste laag minder dik of lichter is – bijvoorbeeld bij warm weer of minder sneeuw – kan deze een zwaar dek van verse sneeuw niet handelen en gaat het schuiven.

Een poedersneeuwlawine komt meestal voor op steil terrein en is een druppelvormige massa die in volume en intensiteit toeneemt terwijl de lawine van de berg afdaalt. Een lawine met losse sneeuw komt meestal voor wanneer er veel sneeuw is gevallen, sneeuw een lage dichtheid heeft of de oude (onderliggende laag) sneeuw is verzacht door veel zon.

Een schneebrettlawine of plaklawine is een lawine waarbij de sneeuwlagen zich scheiden en uit elkaar vallen. Een plaklawine raast in een razend tempo van de berg. Deze plaklawines zorgen helaas voor ongeveer negentig procent van de lawineslachtoffers.

Beeld: Pixabay | Hans.

Wat veroorzaakt een lawine?

Hoe een lawine ontstaat heb je al kunnen lezen, maar er zijn een aantal factoren die de lawine triggeren. Dit kunnen natuurlijke factoren zijn, zoals nieuwe neerslag (regen of extra sneeuw), plotselinge warme dagen, wind, ijs of rotsval bijvoorbeeld. Maar vaak zijn het ook menselijke factoren waardoor een lawine getriggerd wordt, zoals skiërs, snowboarders, een sneeuwscooter of explosieven.

De meeste lawines worden veroorzaakt door wintersporters die zich buiten de piste begeven.Uit onderzoek blijkt dat negentig procent van de lawineslachtoffers veroorzaakt wordt door het gewicht op de sneeuw van iemand anders uit de groep, bijvoorbeeld als je met een groep off-piste besluit te skiën.

Beeld: Pixabay | markusspiske.

Lawinedreiging

Lawines komen meestal in de winter en de lente voor, wanneer de meeste sneeuw valt. Hoewel lawines plotseling optreden, kunnen experts gelukkig wel aan de hand van een aantal signalen voorspellen hoe groot de dreiging is. Check dus altijd de lawinedreiging voordat je de piste opgaat (en vooral off-piste moet je weten welk risico je neemt). De kans op lawines wordt aangegeven op een schaal van een tot vijf. Vanaf niveau drie kunnen er al spontaan lawines ontstaan en kun je met een verkeerde beweging al met een enkele skiër een lawine veroorzaken. Weet dus wat je doet wanneer je buiten de piste besluit te skiën!

We willen ’s avonds immers allemaal weer veilig thuiskomen in ons gemütliche wintersporthotel, zoals Hotel Natürlich in Oostenrijk (beoordeeld met een 9,7) of Hotel Angelo Engel (winnaar van een Zoover Gold Award) in Italië.

Weet jij veel over lawines? Deel je tips in een reactie!